براى امنیت همه جانبه همه باید به کمک نیروى انتظامى بیایند
به گزارش پایگاه خبری پارسیان، نیروى انتظامى جمهورى اسلامى ایران یک مجموعه گسترده با وظایف فراوان و متنوع است. اهمیت، گستردگى و تنوع وظایفى که به این نیروى کلیدى مربوط مى‌شود، به‌حدى است که مى‌توان نیروى انتظامى را ازجمله دستگاه‌ها و سازمان‌هایى دانست که با همه اقشار مردم و در عرصه‌هاى مختلف فرهنگى و اجتماعى و اقتصادى و سیاسى و امنیتى و… سر و کار دارد. چنین نهادى البته با کثرت توقعات به‌حق و به‌جاى مردم نیز روبه‌رو خواهد بود و از سوى دیگر سیلى از انتقادات و تذکرات و نکات نیز نسبت به چنین مجموعه اثرگذارى روانه خواهد شد. از این‌روست که نیروى انتظامى جمهورى اسلامى که به لطف خداى متعال در طول سالهاى گذشته مسیر تعالى و تکامل را پیموده است، نیازمند تلاش بیشتر و گسترده‌تر براى رسیدن به جایگاه مناسب و سطح طراز جمهورى اسلامى است. براى انجام این‌کار، نیروى انتظامى نیازمند تلاش‌هاى فراوان در سطح بهبود و ارتقاء سطح نیروى انسانى، بهبود ساختارها و روندها، بهبود شیوه‌ها و آیین‌نامه‌ها، بهبود وضعیت رضایتمندى کارکنان و پرسنل این نیرو از نظام جبران خدمات و بهبود و ارتقاء جایگاه و اهمیت این نیرو در افکار عمومى و… است. از سوى دیگر نهادها و سازمان‌هاى مختلف دیگرى نیز در این‌که نیروى انتظامى بتواند نقش و وظیفه خود را به‌خوبى ایفا کند، اثر دارند و بدون کمک، همکارى، هماهنگى و همیارى آن‌ها این نهاد نمى‌تواند به تنهایى وظایف سنگین مربوطه را محقق سازد. علاوه بر این موفقیت نیروى انتظامى در گرو رابطه محبت‌آمیز میان این نهاد و مردم است. بدون حمایت مردمى و بدون حس اعتماد و علاقه میان عموم مردم با این نیرو، وظایف سنگین و پیچیده این نیرو محقق نمى‌شود. هم‌چنین باید خاطرنشان ساخت که امنیت و آرامش به‌عنوان یک عنصر اساسى در بهبود وضعیت زندگى در کشور ازجمله مسائلى است که کاملاً به وظایف نیروى انتظامى گره خورده است. البته امنیت آن‌قدر گسترده و مفهوم آن به‌حدى وسیع است که نمى‌توان فقط نیروى انتظامى را مسؤول آن دانست اما باید توجه داشت که نقش این نیرو در احساس امنیت مردم و ایجاد آرامش در جامعه انکارناپذیر است. این امر وظیفه نیروى انتظامى را سنگین‌تر مى‌کند. خواست عمومى مردم از نیروى انتظامى و دیگر نهادهاى مربوطه در این زمینه آن است که امنیت به‌نحو قابل قبولى ایجاد و حفظ شود. در پایان باید خاطرنشان ساخت که مسأله امنیت اجتماعى و طرح عفاف و حجاب ازجمله مسائلى است که نیروى انتظامى در آن به نقش و وظیفه خود بیش از دیگر نهادها عمل کرده است و لازم است که دیگر دستگاه‌هاى فرهنگى و اجتماعى و سیاست‌گذار کشور نیز به وظایف خویش در این زمینه عمل نمایند تا کار براى نیروى انتظامى نیز در انجام وظایف خود آسان‌تر شود.
اهمیت و جایگاه نیروى انتظامى
در آستانه روز نیروى انتظامى شایسته است که به خدمات و اقدامات برجسته‌اى که این نیرو در جامعه انجام مى‌دهد توجه شود و از کسانى‌که در این لباس پرافتخار به جامعه خود خدمت مى‌کنند تقدیر به‌عمل آید و نیز به برخى از نکات و ضرورت‌هاى مورد نیاز این نیرو براى انجام وظیفه خود به‌نحو هرچه بهتر، پرداخته شود.
نیروى انتظامى جمهورى اسلامى ایران یک مجموعه گسترده با وظایف فراوان و متنوع است. این نیرو از مرزهاى کشور تا راهنمایى و رانندگى و امنیت داخل شهر و مقابله با جرایم مشهود و رسیدگى به بسیارى از امور اجرایى دستگاه قضا و… را بر عهده دارد و از اصلى‌ترین ضابطین قضایى در کشور محسوب مى‌شود. اهمیت، گستردگى و تنوع وظایفى که به این نیروى کلیدى مربوط مى‌شود به‌حدى است که مى‌توان نیروى انتظامى را ازجمله دستگاه‌ها و سازمان‌هایى دانست که با همه اقشار مردم و در عرصه‌هاى مختلف فرهنگى و اجتماعى و اقتصادى و سیاسى و امنیتى و… سر و کار دارد. نیروى انتظامى حقیقتاً یک سازمان چند بعدى است و کار آن از جوانب مختلف بر جامعه اثر دارد.
کثرت توقعات از این نهاد
کثرت کارهاى محوله به نیروى انتظامى باعث مى‌شود که توقعات از این نهاد نیز افزایش یابد. در واقع وقتى یک نهاد متولى چنین مجموعه عظیمى از خدمات و مسؤولیت‌هاست، طبیعتاً با کثرت توقعات به‌حق و به‌جاى مردم نیز روبه‌رو خواهد بود. این توقعات البته چنان‌که ذکر شد نابجا نیستند و در واقع کثرت توقعات از نیروى انتظامى نشان از اهمیت جایگاه آن دارد. اما باید توجه داشت که در عین حال این امر باعث مى‌شود که سیلى از انتقادات و تذکرات و نکات نیز نسبت به چنین مجموعه اثرگذارى روانه شود. بدین‌ترتیب نیروى انتظامى مجموعه‌اى در حاشیه نیست که در یک گوشه از کشور به کارى مشغول باشد و گروه اندکى از مردم با آن سر و کار داشته باشند. این نیرو یک مجموعه گسترده به وسعت کل کشور است که از مرزها تا مرکز کشور و از عرصه فرهنگى تا عرصه دیپلماتیک و امنیتى و… گسترده شده است و به‌طور روزمره بخش قابل توجهى از مردم با این نیرو در ابعاد مختلف کارى آن سر و کار دارند و یا مستقیم و غیر‌مستقیم از خدمات آن بهره مى‌برند و از اقدامات آن تأثیر مى‌پذیرند.
در چنین شرایطى اگر اشکالى در کار نیروى انتظامى باشد، همگان بر آن واقف و نسبت به آن متأذى مى‌شوند و اگر خدمتى به‌درستى صورت گیرد، همگان از آن بهره خواهند برد.
روند تکاملى این سازمان باید ادامه یابد
به لطف خداى متعال نیروى انتظامى جمهورى اسلامى ایران در طول سالهاى گذشته مسیر تعالى و تکامل را پیموده است. بدون‌شک نگاهى به تحولات سالهاى اخیر و حتى 10 یا 15 ساله اخیر حاکى از آن است که نیروى انتظامى در کار بهبود عملکرد خود مى‌کوشد و در سطوح مختلف این نیرو براى کارآمدى بیشتر تلاشى جدى صورت مى‌گیرد. اما باید توجه داشت که این نیرو نیازمند تلاش بیشتر و گسترده‌تر براى رسیدن به جایگاه مناسب و سطح طراز جمهورى اسلامى است. آمارهاى موجود کشور در عرصه‌هاى مختلف از راهنمایى و رانندگى گرفته تا مبارزه با جرایم و… حاکى از آن است که پلیس در عمل به وظایف خود کارآزموده‌تر و خبره‌تر شده و مى‌شود اما هنوز تا رسیدن به نقطه آرمانى فاصله زیادى مانده است و از این‌روست که مسؤولان ارشد این سازمان و فرماندهان محترم این نیرو بار سنگینى به دوش دارند و چنان‌که ذکر خواهد شد براى انجام این مسؤولیت سنگین نیازمند همکارى همگانى هستند.
برخى از توصیه‌ها و تذکرات به نیروى انتظامى
اگر بخواهیم برخى از مهم‌ترین توصیه‌هایى که نیروى انتظامى باید در دستور کار خود قرار دهد را ذکر کنیم، مى‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. بهبود و ارتقاء سطح نیروى انسانى پلیس
شاید بتوان مدعى شد که اولین و مهم‌ترین کارى که پلیس باید در دستور کار خود قرار دهد و به نظر مى‌رسد که مسؤولان کنونى این نیرو نیز از آن غافل نبوده‌اند، این است که سطح نیروى انسانى پلیس کشور باید متناسب با اهداف و وظایف آن ارتقاء یابد. این امر از طریق جذب نیروهاى بهتر، ارتقاء نیروهاى توانمند و خوش‌استعداد کنونى، خارج‌ساختن نیروهاى احتمالى ضعیف و ناکارآمد، پالایش نیروى انسانى و… قابل تحقق است.
2. اصلاح نظام جبران خدمات و افزایش سطح رضایتمندى پرسنل
وظیفه نیروى انتظامى یک وظیفه دینى و اسلامى و اقدامات آن‌ها اقداماتى خدایى است. اما این امر مانع از آن نیست که به نقش نظام جبران خدمات و چگونگى رسیدگى مادى به پرسنل توجه شود. خدایى و الهى‌بودن کار نیروى انتظامى و قصد قربت و نیت خالص براى انجام کارها، نافى آن نیست که گفته شود باید وضعیت پرسنل نیروى انتظامى به‌لحاظ نظام جبران خدمات بهبود یابد. پلیس و عناصر خدوم نیروى انتظامى باید در حد توان و امکان از سطح برخوردارى مادى بالاترى بهره ببرند. اصلاح نظام جبران خدمات حتى زمینه را براى بهبود سطح کیفى نیروهاى این مجموعه نیز باز مى‌کند. وقتى نیروهاى یک مجموعه به‌لحاظ مادى از سطح بهترى برخوردار شدند، مى‌توان از آن‌ها توقع ارتقاء کیفیت بیشترى نیز داشت.
3. ارتقاء جایگاه نیروى انتظامى در افکار عمومى
نگاه مردم به پلیس باید ارتقاء یابد. این امر صرفاً یک مسأله تبلیغاتى نیست. چنان‌که در ادامه متن و در بخش‌هاى بعدى ذکر خواهد شد اصولاً رابطه محبت بین مردم و پلیس عامل موفقیت این مجموعه است. از این‌رو باید اقداماتى صورت گیرد که اعتماد مردم به نیروى انتظامى افزایش یابد، مردم به پلیس احترام بگذارند و پلیس را نماد نظم و امنیت و عامل ایجاد احساس آرامش بدانند. این امر تا حد زیادى به عمل روزمره نیروهاى پلیس در سطح کشور بستگى دارد. مردمى که در طول روز و در هنگام زندگى اجتماعى خود با پلیس روبه‌رو مى‌شوند درکى که از عمل همان افراد پلیسى که مى‌بینند حاصل مى‌کنند را مبنای قضاوت خود در مورد کلیت این سازمان قرار مى‌دهند. از این‌رو اصلاح و ارتقاء جایگاه نیروى انتظامى، عمدتاً باید از طریق اصلاح عملکرد این سازمان صورت گیرد.
4. بهبود ساختارها و روندها
البته باید توجه داشت که همه‌چیز در این سازمان به عملکرد فردى ختم نمى‌شود. ساختارها و روندهاى کار نیروى انتظامى باید مورد اصلاح و ارتقاء روزمره قرار گیرد. البته در طول سالیان گذشته، پلیس در بسیارى از روندهاى خویش کارآمدتر شده است و سعى در تسریع کار ارباب رجوع و بهبود روند کارها داشته است. (مثال بارز این امر را در اداره گذرنامه پلیس و نیز اداره تعویض پلاک و… مى‌توان دید) اما این اصلاح روندها باید به‌صورت یک قاعده کلى و دائمى تداوم یابد تا وقتى‌که پلیس بتواند به سطحى از کارآمدى برسد که خود مظهر نظم و انضباط و کارآمدى در نظام باشد.
لزوم همکارى همه نهادها با نیروى انتظامى
از سوى دیگر باید توجه داشت که نهادها و سازمان‌هاى مختلف دیگرى نیز در این‌که نیروى انتظامى بتواند نقش و وظیفه خود را به‌خوبى ایفا کند اثر دارند. نیروى انتظامى در خلاء رفتار نمى‌کند. این نیرو در بسیارى از اقدامات خود همکار نهادهاى دیگر و شریک آن‌هاست. در ابعاد امنیتى خود با نهادهاى امنیتى و نظامى کشور همکار است. در بعد مقابله با جرایم با قوه قضائیه همکار است. در بعد فرهنگى با همه نهادهاى عضو شوراى فرهنگ عمومى کشور همکار است و در عرصه سیاسى با وزارت کشور و برخى دیگر از نهادها همکار است و در عرصه‌هاى دیگر نیز به همین صورت است. پس بدون کمک، همکارى، هماهنگى و همیارى آن‌ها این نهاد نمى‌تواند به تنهایى وظایف سنگین مربوطه را محقق سازد. اصلاحاتى که در بالا ذکر شد باید در همه این سازمان‌هاى همکار نیز جدى گرفته شود. علاوه بر این، این نهادها باید نیروى انتظامى را در وظیفه خطیرى که دارد کمک کنند.
رابطه نیروى انتظامى با مردم: محبت، احترام و اعتماد
علاوه بر این، موفقیت نیروى انتظامى در گرو رابطه محبت‌آمیز میان این نهاد و مردم است. نیروى انتظامى متعلق به مردم و برخاسته از متن جامعه و بخشى از خود جامعه است. بدون حمایت مردمى و بدون حس اعتماد و علاقه میان عموم مردم با این نیرو، وظایف سنگین و پیچیده این نیرو محقق نمى‌شود. اصل در رابطه نیروى انتظامى با مردم باید محبت، احترام و اعتماد باشد. یعنى مردم پلیس را دوست بدارند، به پلیس با نظر احترام و اعتبار نگاه کنند و در عین حال به پلیس و اقدامات آن اعتماد جدى داشته باشند.
امنیت، کلید‌واژه‌اى گره‌خورده با عنوان پلیس
هم‌چنین باید خاطرنشان ساخت که امنیت و آرامش به‌عنوان یک عنصر اساسى در بهبود وضعیت زندگى در کشور ازجمله مسائلى است که کاملاً به وظایف نیروى انتظامى گره خورده است. البته امنیت آن‌قدر گسترده و مفهوم آن به‌حدى وسیع است که نمى‌توان فقط نیروى انتظامى را مسؤول آن دانست اما باید توجه داشت که نقش این نیرو در احساس امنیت مردم و ایجاد آرامش در جامعه انکارناپذیر است. این امر وظیفه نیروى انتظامى را سنگین‌تر مى‌کند. خواست عمومى مردم از نیروى انتظامى و دیگر نهادهاى مربوطه در این زمینه آن است که امنیت به‌نحو قابل قبولى ایجاد و حفظ شود. در این زمینه باید از هرگونه سیاه‌نمایى و ناامیدسازى مردم خوددارى شود اما نمى‌توان انکار کرد که در برخى عرصه‌ها احساس امنیت عمومى خدشه‌دار شده است و عناصرى باعث ایجاد حس ناامنى در جامعه شده است. هر چند جمهورى اسلامى ایران به‌لحاظ مقایسه با کشورهاى منطقه خود از سطح امنیتى بسیار بالایى برخوردار است و احساس امنیت و آرامش در کشور قابل مقایسه با همسایگان و بسیارى از کشورهاى منطقه نیست اما در سطح خرد امنیت عواملى مخلى ظهور کرده‌اند که باید با آن‌ها مقابله جدى کرد. سرقت، درگیرى، زورگیرى و جرایمى از این سنخ متأسفانه باعث ایجاد حس ناامنى در بخشى از مردم شده است که این امر باید درمان و اصلاح شود.
امنیت اجتماعى و طرح عفاف و حجاب
در پایان باید خاطرنشان ساخت که مسأله امنیت اجتماعى و طرح عفاف و حجاب ازجمله مسائلى است که نیروى انتظامى در آن به نقش و وظیفه خود بیش از دیگر نهادها عمل کرده است و این امر قابل تقدیر است و باید از این نیرو خواست که به وظیفه خود در این زمینه ادامه دهد و کار خویش را کمال و تمام انجام دهد اما لازم است که دیگر دستگاه‌هاى فرهنگى و اجتماعى و سیاست‌گذار کشور نیز به وظایف خویش در این زمینه عمل نمایند تا کار براى نیروى انتظامى نیز در انجام وظایف خود آسان‌تر شود.