شام غریبان در چهواز پارسیان از دیر باز تاکنون

شام غریبان امام حسین(ع) مراسمی مذهبی است که هر ساله در دهم محرم در سوگ عزای شهیدان کربلا برگزار می شود.

به گزارش پایگاه خبری پارسیان خبر؛ شام غریبان یکی از مراسمات مذهبی شیعیان است که بعد از غروب عاشورا برگزار می شود. سوزاندن خیمه های اهل بیت امام حسین(ع) و به اسارت گرفتن اهل بیت توسط لشکر یزید درون مایه این مراسم است و عزاداران با روشن کردن شمع به عزاداری می پردازند.

 

شام غریبان ترسیم آن لحظاتی است که شمع وجود سید الشهدا در راه هدایت خلق آب گشته بود و جسم عریان و آغشته به خونش بر خاک کربلا افتاده بود.

 

شمع روشن کردن یادآور آن لحظاتی است که حضرت زینب(س) در تاریکی شب بچه های امام حسین(ع) را جستجو می کرد، نور شمع ها نشانه ی ابراز ارادت و هم دردی با زینب است.

 

اهالی روستای چهواز هم این مراسم را از قدیم الایام برگزار می کردند و با راهپیمایی و روشن کردن شمع و خواندن نوحه های مخصوص این شب با زدن به سینه و سر، کوچه وار به عزاداری می پردازند. از جمله مداحی های این شب می توان به”امشب به صحرا بی کفن جسم شهیدان است زینب پریشان است”یا “طفل صغیری ز حسین گم شده گم شده” اشاره کرد.

 

از مداحان قدیمی می توان به مرحوم ملا غلام، مرحوم عبدالله انصاری نادر، حاج غلام مرادی، نادر انصاری، حاج نجف مرادی و دیگر مداحان را نام برد.
مراسمات دهه محرم و شام غریبان در چهواز را به چهار دوره معرفی کرد.

 

دوره اول مربوط به آن زمانی است که چهواز حسینیه ای نداشت و مراسمات محرم در خانه ها برگزار می شده و بانی اصلی آن مرحوم ملا غلام بود که بیشتر در منزل ایشان در محله وسط عزاداری ها برگزار می کردند.

 

شام غریبان در سال های اول نبوده و فقط در حد سخنرانی خلاصه می شده و کم کم این مراسم هم شکل گرفته و در همان محله وسط پیاده روی شام غریبان انجام می شده.

 

دوره دوم به زمانی بر می گردد که حسینیه محله وسط ساخته شده و عزاداری ها شکل و بوی محرمی بهتری گرفته بود. مراسم شام غریبان هم از حسینیه شروع و تا قبرستان یا تا روبروی مدرسه می رفتند و بر می گشتند و عزاداری را ادامه می دادند. آن زمان به دلیل اینکه شمع نبود جوانان، شمع دست ساز که به آن چراغ موشی می گفتند می ساختند که از شیشه، نفت و گونی که فتیله آن بود درست می شد.

 

دوره سوم مربوط به ساخت حسینیه محله بالا است که عزادارای ها در هر دو حسینیه توسط یک سخنران انجام می گرفت. عزاداران هر دو حسینیه با راهپیمایی کردن شام غریبان معمولا روبروی مدرسه یا قبرستان به هم می رسیدند و دسته جمعی به یک حسینیه می رفتند و آنجا عزاداری ها را ادامه می دادند و بعضی سالها هم در هر دو حسینیه این کار انجام می شد.

 

لازم به ذکر است که عده ای از خانواده ها شمعی هم در کنار قبور متوفاهایشان روشن می کردند و با فاتحه از آنها یاد می نمودند.

 

دوره چهارم هم به حسیینه الزهرا(س) بر می گردد که یک اتحاد وصف ناپذیری در بین عزاداران به وجود آورد.

 

عزاداران شام غریبان را با خاموش نمودن لامپ های حسینیه و حرکت به سمت قبرستان روستا و با به سر و سینه زدن کوچه وار و روشن کردن شمع عزاداری می کنند و بعد از آن به همان صورت بر می گردند و در حسینیه ادامه مراسم را پی می گیرند.

 

تحول جدیدی که در عزادارای های محرم به وجود آمد، آمدن شهدای گمنام به چهواز بود که نماد و مرکز ثقل برنامه های چهواز شدند.

 

در این سالها راهپیمایی شام غریبان به سمت شهدای گمنام انجام می شود و اهالی ارادت خود را به این دو شهید نشان می دهند.