احتکار برخی کالاهای اساسی/ نگرانی مردم از عدم برخورد مسئولان |
در حال حاضر نیز با توجه به اجرای فاز دوم هدفمندی یارانهها اخباری از گوشه و کنار کشور مبنی بر احتکار برخی کالاهای اساسی به گوش میرسد که باعث به وجود آمدن برخی نارضایتی ها در بین مردم شده است.
به گزارش خبرنگار پارسیان به نقل از شبکه اطلاع رسانی دانا، احتکار در لغت از ریشۀ حکر گرفته شده که به معنای ظلم، عسر، سوء معاشرت آمده است و از نظر حقوقی احتکار، عبارت است از این که کسی کالای مورد احتیاج و ضروری عامه را زیاده از مصرف خود داشته و برای جلوگیری از فروش به دولت یا مردم، پنهان کند.
عنصر قانونی
پس از پیروزی انقلاب اسلامی و تصویب قانون “حدود صلاحیت دادسرا و دادگاههای انقلاب” مصوب 11/2/ 1362 رسیدگی به جرایم گرانفروشی و احتکار ارزاق عمومی در صلاحیت دادگاههای انقلاب اسلامی قرار گرفت. اما پس از هجوم ارتش بعثی عراق به خاک جمهوری اسلامی ایران و رواج بازار احتکار و کمبود و نایابی برخی از اجناس و تهیه آن از بازار سیاه باعث شد که قانونگذار در تاریخ 23/ 1/ 1367، قانون تشدید مجارات محتکران و گرانفروشان را به تصویب رساند. نظر به اینکه مدت اجرای مقررات اخیر الذکر از تاریخ لازم الاجراء بودن پنج سال تعیین شده بود لذا در تاریخ 19/ 9/ 69 قانون “مجازات اخلال گران در نظام اقتصادی کشور” تصویب شد که در بند ب مادۀ 1 آن اخلال در امر توزیع مایحتاج عمومی از طریق گرانفروشی کلان ارزاق یا سایر نیازمندیهای عمومی و احتکار عمده ارزاق یا نیازمندیهای مزبور و پیش خرید فراوان تولیدات کشاورزی و سایر تولیدات مورد نیاز عامه و امثال آنها به منظور ایجاد انحصار یا کمبود آنها، جرم محسوب شده و مرتکب به مجازاتهای مقرر در این قانون محکوم میشود.
عمل مرتکب، فعل مثبت مادی خارجی است که به صورت جمع و نگهداری ارزاق مورد نیاز و ضروری به قصد افزایش قیمت و پیش خرید فراوان تولیدات کشاورزی و سایر تولیدات مورد نیاز عامه و امثال آنها به منظور ایجاد انحصار یاکمبود در عرضه آنها تجلی مییابد. بدین ترتیب زمانی احتکار جرم است که موجب آشفتگی در نظام جامعه و ایجاد بازار سیاه گردد و موجب تضییق و دشواری عامه مردم گردد، وگرنه در مورد فراوانی که عرضۀ بیرویه کالا چه بسا موجب اتلاف مال شود، نه تنها جرم نیست بلکه از جهاتی منطبق با موازین عقلانی است.
هدف اصلی احتکار برای فروشندگان، منفعت طلبی از تمایل و شتابی است که خریداران در اثر باور کردن کمیابی کالا از خود نشان داده و به ذخیره سازی و نگهداری کالا میپردازند.
موضوع جرم احتکار، ارزاق یا سایر نیازمندیهای عمومی افراد جامعه است. مقنن یا تأسی از نظر فقهای معاصر قائل به تفکیک شده و ارزاق مورد نیاز و ضروری عامه مردم را شامل گندم، جو، کشمش، خرما و روغن حیوانی و نباتی دانسته و کسانی را که اقدام به جمع و نگهداری آنها به قصد افزایش قیمت نمایند محتکر میشناسد. و اگر کالاهای دیگری غیر از پنج مورد مذکور را که مورد احتیاج ضروری عامه است به قصد افزایش قیمت یا امتناع از فروش به مردم و یا خودداری از فروش به دولت پس از اعلام نیاز دولت حبس و امساک نماید، در حکم محتکر محسوب و از این حیث به مجازات محتکر محکوم خواهند شد. در نتیجه ارزاق مورد نیاز و ضروری عامه هر نوع کالائی است که برای مصرف افراد جامعه ضرورت دارند.
مجازات محتکر
اگر اخلال در امر توزیع مایحتاج عمومی از طریق احتکار عمده ارزاق یا سایر نیازمندیهای عمومی به قصد ضربه زدن به نظام و یا به قصد مقابله با آن و یا با علم به مؤثر بودن اقدام در مقابله با نظام مزبور باشد، مرتکب یا مرتکبین محارب و مفسد فی الارض شناخته شده و به مجازات اعدام محکوم خواهند شد. و در غیر اینصورت به حبس از پنج تا بیست سال محکوم شده و در هر دو مورد دادگاه به عنوان جزای مالی به ضبط کلیه اموالی که از طریق خلاف قانون بدست آمده است، حکم خواهد داد.
ضمنا دادگاه میتواند علاوه بر جریمه مالی و حبس، مرتکب را به 20 تا 74 ضربه شلاق در انظار عمومی محکوم نماید. در مواردی که اخلال در امر توزیع مایحتاج عمومی از طریق احتکار عمده یا کلان یا فراوان ارزاق یا نیازمندیهای عمومی نباشد مرتکب به دو تا پنج سال حبس و ضبط کلیه اموال که از طریق غیرقانونی به دست آمده است به عنوان نقدی محکوم خواهد شد. اگر این اقدامات از طرف شخص یا اشخاص حقوقی اعم از خصوصی یا دولتی یا نهادها یا تعاونیها و غیراینها انجام گیرد، فرد یا افرادی که در انجام این اقدامات عالماً و عامداً مباشرت یا شرکت یا به گونهای دخالت داشته باشند، بر حسب اینکه اقدام آنها با قسمت اول یا دوم مادۀ 2 قانون مجازات اخلال گران در نظام اقتصادی کشور منطبق باشد به مجازات مقرر در این ماده محکوم خواهند شد. در این موارد اگر مدیر یا مدیران و بازرس یا بازرسان و بطور کلی مسؤول یا مسؤولین ذیربط که به گونهای از انجام تمام یا قسمتی از اقدامات مزبور مطلع شوند و در زمینۀ جلوگیری از آن یا آگاه ساختن افراد یا مقاماتی که قادر به جلوگیری هستند اقدام فوری و مؤثری انجام ندهند و از انجام تکلیف مقرر خود داری کرده یا با سکوت خود به تحقق جرم کمک کنند معاون جرم محسوب شده و حسب مورد برابر مقررات ماده 726 قانون مجازات اسلامی به حداقل مجازات مقرر در هر مورد محکوم خواهند شد.
استفتاء از مقام معظم رهبری
س 1468: احتکار چه چیزهایى از نظر شرعى حرام است؟ آیا تعزیر مالىِ محتکران به نظر جنابعالى جایز است؟
حرمتِ احتکار بر اساس آنچه در روایات آمده و نظر مشهور هم همان است، فقط در غلّات چهارگانه و در روغن حیوانى و روغن نباتى است که طبقات مختلف جامعه به آن نیاز دارند، ولى حکومت اسلامى هنگامى که مصلحت عمومى اقتضا کند، حق دارد از احتکار سایر احتیاجات مردم هم جلوگیرى کند و اجراى تعزیر مالى بر محتکر در صورتى که حاکم صلاح بداند، اشکال ندارد.
ايميل: news@.ir | شماره پيامک:000 |
- ۱۳ آبانماه امسال باشکوه و تماشایی خواهد بود
- همایش زکات در پارسیان/ از مودیان و عاملین تجلیل شد
- با حضور مدیر کل کمیته امداد هرمزگان؛ مراسم اهدای ۵۰ دستگاه آبگرمکن و ۳۰ دستگاه یخچال در پارسیان
- افتتاح ۲۵ طرح نیروگاه خورشیدی در شرق پارسیان/ در هرمزگان مزرعه تجمعی نیروگاه خورشیدی ایجاد می شود
- همزمان با روزپرستار؛ فرمانده سپاه پارسیان از پرستاران بیمارستان رستمانی تجلیل کرد
- امام جمعه پارسیان: یکی از خسارت های ما در برجام اعتماد بیجا آمریکای شیاد بود/ مساله اجرای قانون تعرفه گذاری پرستاری با جدیت دنبال شود
- تاسیس گروه های مردمی مطالبه گری/در مسئله «گشت ارشاد مسئولین» برای گروه ها و تشکل های مردمی مجوز صادر می شود
- برگزاری مسابقات بومی و محلی جنوب کشور جام حافظان خلیج فارس در پارسیان+ تصاویر
- همزمان با روز بسیج مستضعفین؛ اجتماع باشکوه بسیجیان در پارسیان/ دهها قایق بسیج دریایی امروز حافظ خلیج فارس هستند
- رئیس هیئت ورزش های بومی و محلی پارسیان خبر داد: برگزاری جشنواره بازی های بومی محلی جنوب کشور در پارسیان/ سرتراشون، صنایع دستی و غذاهای محلی برای گردشگران نمایش می دهیم
- عروسک دریای پارس اثر کارگردان پارسیانی کشوری شد
- همزمان با هفته کتاب و کتاب خوانی؛ از ۳ کتاب نویسندگان پارسیانی رونمایی شد
- نشست خبری فرمانده سپاه پارسیان؛ اجرای ۸۴ برنامه در هفته بسیج/ سپاه و بسیج در کنار مردم و آماده خدمت به هموطنان است
- نشست رفع مشکلات کم آبی مجتمع ساحلی پارسیان/ فرسودگی شبکه از عوامل مهم هدر رفت آب است
- مدیر کل پست هرمزگان: سال گذشته بیش از ۸۰ درصد حجم مرسولات افزایش یافت/ در دوران بیماری کرونا خدمات رسانی متوقف نشد
- نشست خبری رئیس کتابخانه های عمومی پارسیان؛ کتابخانه ها پایگاه مهم اجتماعی، فرهنگی، آموزشی هستند/ فعالیت گروههای مردم نهاد در حوزه کتاب بسیار با اهمیت است
- امام جمعه پارسیان: باید علاقه و شوق به کتاب افزایش یابد/ آمریکا هیچ سلاحی جز تحریم در پیشبرد اهداف خود ندارد
- در جلسه شورای اداری پارسیان مطرح شد؛ با توسعه صنایع، زیرساخت های آن نیز باید ایجاد شود/ اعلام شدن موات برای زمین ها یک مسخره است و باید رفع شود
- استاندار هرمزگان: عوارض آلایندگی ها حق پارسیان است و پیگیری می کنم/ کالاهای ته لنجی باید در استان توزیع شود
- سفر استاندار هرمزگان به پارسیان/ از مشکلات زمین های موات گرفته تا سردرگمی در کانال هدایت آب بردول
- در اختتاميه رويداد توليد محتواي ديجيتال استان هرمزگان صورت گرفت؛ کسب مقام اول و دوم استاني از شهرستان پارسيان
- کلنگ ساخت ۱۰ واحد مسکونی مددجویی در پارسیان زده شد/ این منازل دهه فجر به بهره برداری می رسد
- با رمز یا فاطمه الزهرا(س):سومین رویداد تولید محتوای تخصصی دیجیتال بسیج در استان هرمزگان آغاز بهکار کرد
- رئیس حوزه قضایی پارسیان خبر داد؛ آغاز فعالیت هیات های صلح ستاد صبر در شهرستان پارسیان/ ستاد صبر بستری مناسب برای فرهنگ سازی صلح و سازش
- امام جمعه پارسیان: سرعت و کیفیت واکسیناسیون عمومی در پارسیان مناسب است/ تصمیم یکسان برای بازگشایی مدارس اشتباه بوده و موفقیت آمیز نخواهد بود
- نماينده غرب هرمزگان: عدم پرداخت عوارض ِآلایندگی پارس جنوبی به شهرستان پارسیان خلاف قانون است
- نشست خبری رئیس اداره ورزش و جوانان پارسیان؛ اجرای ۲۱ برنامه فرهنگی ورزشی به مناسب هفته تربیت بدنی در پارسیان/ از قهرمانان ورزش شهرستان تجلیل می شود
- همایش علمای شیعه و اهل سنت پارسیان/ دشمن به دنبال نسخه های جعلی از اسلام است
- جشن پایان آب رسانی در پارسیان/توجه و رسیدگی به مناطق محروم از مهمترین برنامههای سپاه است
- دیدار رئیس کمیته امداد پارسیان با امام جمعه شهرستان/ امیدواریم با تعامل و همکاری با دیگر دستگاههای اجرایی، بتوانیم مشکل مسکن خانوادههای نیازمند را برطرف نماییم